01/11/2024
Xét nghiệm sinh thiết tủy xương là một trong các xét nghiệm rất có giá trị trong việc khảo sát, đánh giá cấu trúc cũng như thành phần của tủy xương góp phần giúp các bác sĩ chẩn đoán và theo dõi điều trị các bệnh lý liên quan đến rối loạn hệ tạo máu.
1. Tủy xương là gì?
Trong cơ thể con người thì máu là một mô lỏng lưu thông trong hệ thống tuần hoàn của cơ thể có chức năng vô cùng quan trọng để duy trì sự sống, được cấu tạo nên từ hai phần chính là tế bào và huyết tương. Trong đó tế bào máu bao gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.
– Tế bào hồng cầu: Các tế bào này có tác dụng vận chuyển oxy đến khắp nơi trong cơ thể.
– Tế bào bạch cầu : Giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây nhiễm trùng như vi khuẩn, ký sinh trùng, virus…
– Tế bào tiểu cầu: Đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu.
Tủy xương chính là nơi sinh sản và biệt hóa của hầu hết các tế bào máu này. Nó là mô mềm, xốp (cấu tạo giống như bọt biển) có nhiều mạch máu nằm trong trung tâm rỗng của hầu hết các xương. Mỗi ngày, tủy xương tạo ra hơn 220 tỷ tế bào mới. Hầu hết những tế bào máu bên trong cơ thể phát triển từ các tế bào gốc tạo máu trong tủy xương. Ở trẻ sơ sinh thì mọi khoang tủy đều có khả năng sinh máu và tủy sinh máu có màu đỏ, tuy nhiên theo sự phát triển thì các tế bào mỡ thay thế tổ chức sinh máu ở vùng tủy không hoạt động làm cho nó có màu vàng đặc trưng. Các xương dài tiếp tục sinh máu cho đến khi 20 tuổi thì chức năng này chỉ còn khu trú ở các xương dẹt như xương sống, xương ức, xương chậu, xương sọ và đầu các xương dài tay chân.
Ngoài ra để đảm bảo chức năng sinh máu này thì môi trường trong tủy xương cũng đóng vai trò rất quan trọng. Đây không phải là các tế bào sinh máu nhưng bao gồm hệ tuần hoàn trong tủy xương, tổ chức đệm sinh máu và các protein đệm.
2. Sinh thiết tủy xương là gì?
Do tủy xương đóng vai trò chủ chốt trong việc sinh sản các tế bào máu nên sinh thiết tủy xương là một trong các xét nghiệm rất có giá trị trong việc khảo sát, đánh giá cấu trúc cũng như thành phần của tủy xương khi có các bất thường tế bào máu ngoại vi nghi ngờ nguyên nhân do tủy. Đây là thủ thuật cắt lấy mẫu mô trong tủy xương để khảo sát mô bệnh học của tủy tạo máu và số lượng, hình thái, cấu trúc, thành phần, vị trí nguyên ủy của tế bào máu cùng các bất thường của hệ thống liên võng.
3. Chỉ định và chống chỉ định sinh thiết tủy xương
• Kỹ thuật sinh thiết tủy xương giúp bác sĩ chẩn đoán nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan đến máu như:
– Chẩn đoán xác định, chẩn đoán giai đoạn, theo dõi điều trị các bệnh thuộc hội chứng tăng sinh tủy mạn ác tính, hội chứng tăng sinh lympho…
– Chẩn đoán xác định bệnh suy tủy xương
– Hỗ trợ chẩn đoán lơ xê mi cấp, rối loạn sinh tủy, xuất huyết giảm tiểu cầu… trong các trường hợp tủy nghèo tế bào.
– Chẩn đoán các trường hợp u lympho xâm lấn tủy xương, ung thư di căn tủy xương
• Thủ thuật này có chống chỉ định tương đối trong các trường hợp như:
– Bệnh nhân có rối loạn đông máu.
– Đang sử dụng các thuốc làm tăng nguy cơ chảy máu như: Aspirin, heparin…
– Người bệnh có các bệnh lí nội khoa nặng kèm theo như Suy tim, suy hô hấp và hôn mê.
