10/10/2024
Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các căn bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh phổi và tim mạch. Đặc biệt, với sự xuất hiện của các loại thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, cùng với xì gà, thuốc lá điếu truyền thống và các loại thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả, tác hại đối với sức khỏe cộng đồng càng trở nên nghiêm trọng hơn.
1. Tác hại của thuốc lá điếu và xì gà truyền thống
Các loại thuốc lá điếu và xì gà chứa hơn 7.000 hóa chất nguy hiểm, trong đó có ít nhất 70 chất gây ung thư như nicotin, tar, CO và nhiều chất độc hại khác. Một số bệnh lý do thuốc lá gây ra bao gồm:
- Ung thư phổi, vòm họng, thanh quản, dạ dày và bàng quang.
- Bệnh tim mạch, gây tắc nghẽn mạch máu, đột quỵ và cao huyết áp.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và các bệnh lý hô hấp khác.
Đối với ung thư phổi, khói thuốc lá là nguyên nhân liên quan đến 85-90% số trường hợp và làm tăng nguy cơ ung thư phổi gấp 20-30 lần so với người không hút thuốc
2. Nguy cơ từ thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng
Các sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng được quảng cáo là “an toàn” hơn thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, sự thật lại khác xa:
- Thuốc lá điện tử: Chứa nhiều chất gây nghiện và gây ung thư như formaldehyde, acetaldehyde, và các kim loại nặng từ cuộn dây đốt nóng. Hút thuốc lá điện tử có thể gây tổn thương phổi cấp tính, viêm phổi và nguy cơ đột quỵ.
- Thuốc lá nung nóng: Dù không đốt cháy, nhưng vẫn thải ra các hóa chất độc hại có khả năng gây tổn thương tế bào phổi và các cơ quan khác. Thuốc lá nóng vẫn chứa nicotine – chất gây nghiện mạnh có thể ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh và tim mạch.
3. Nguy cơ từ thuốc lá nhập lậu và thuốc lá giả
Các loại thuốc lá nhập lậu và thuốc lá giả không chỉ tiềm ẩn nguy cơ cao hơn về hóa chất độc hại do không được kiểm soát chất lượng, mà còn có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn và các chất độc hại nguy hiểm khác. Người sử dụng thuốc lá nhập lậu hoặc giả có thể phải đối mặt với các hậu quả nghiêm trọng hơn đối với sức khỏe như:
- Nhiễm độc cấp tính do sử dụng các thành phần không rõ nguồn gốc.
- Nguy cơ ung thư và các bệnh lý về phổi, gan, tim mạch còn tăng cao hơn.
4. Thuốc lá và bệnh nhân ung thư
Thuốc lá, dưới bất kỳ hình thức nào: điếu, xì gà, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng… đều chứa hàng ngàn hóa chất độc hại, trong đó có nhiều chất gây ung thư. Mỗi hơi thuốc hít vào đều có tác động xấu cho sức khỏe, đặc biệt là đối với bệnh nhân ung thư.
Khi mắc ung thư, cơ thể bệnh nhân đã yếu và cần những phương pháp điều trị tối ưu để nâng cao sức khỏe, chống lại các tế bào ác tính. Việc hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói thuốc sẽ làm giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị, tăng nguy cơ tái phát và khiến bệnh tiến triển nhanh hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người bệnh ung thư hút thuốc có nguy cơ tử vong cao hơn khoảng 20 – 30% so với những người không hút thuốc. Đây là tác hại khôn lường cho những người đang chiến đấu với căn bệnh này.
5. Ảnh hưởng lâu dài đối với sức khỏe cộng đồng
- Nguy hiểm đối với người hút thụ động: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngay cả khi không trực tiếp hút thuốc, người hít phải khói thuốc (kể cả thuốc lá điện tử) cũng có nguy cơ mắc các bệnh tương tự như người hút thuốc, đặc biệt là trẻ em và phụ nữ mang thai.
- Gánh nặng kinh tế: Mỗi năm, hàng trăm tỷ được chi cho việc điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá, đồng thời gánh nặng y tế và xã hội cũng đè nặng lên cộng đồng.
Trước tác hại nghiêm trọng của các loại thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá nhập lậu, giả, chúng ta cần có những hành động thiết thực để bảo vệ sức khỏe cộng đồng như tăng cường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá và các sản phẩm liên quan; thực hiện lối sống lành mạnh, không sử dụng thuốc lá dưới mọi hình thức; cấm thuốc lá ở nơi công cộng, bảo vệ sức khỏe trẻ em và phụ nữ mang thai bằng cách tránh xa môi trường khói thuốc.
