Theo số liệu báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chỉ trong năm 2018, cả thế giới ghi nhận 570.000 ca mắc ung thư cổ tử cung. Đây là loại ung thư phổ biến, đứng thứ 4 về số ca mắc mới và thứ 6 về số ca tử vong do ung thư ở nữ giới. Mỗi năm, căn bệnh này cướp đi sinh mạng của trên 300.000 phụ nữ.
Tại Việt Nam, theo số liệu thống kê của Bộ Y tế, ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ đặc biệt trong độ tuổi 30 trở lên, mỗi năm có khoảng 4000 phụ nữ phát hiện mình mắc ung thư cổ tử cung và khoảng 2400 phụ nữ tử vong hàng năm vì căn bệnh này. Đây là căn bệnh hiện vẫn chưa tìm được giải pháp chữa trị dứt điểm mà chỉ có thể phòng ngừa bằng phương pháp sử dụng vacxin.
I. ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN CỦA VIRUS HPV?
Virus HPV chủ yếu lây truyền qua đường tình dục: tiếp xúc da với da, miêm mạc miệng, hầu họng hoặc tiếp xúc với dương vật, tử cung, âm đạo, hậu môn của người bị nhiễm. Hôn hay chạm vào bộ phận sinh dục của đối tác bằng miệng cũng có thể lây truyền virus HPV.
Ngoài ra virus HPV còn lây truyền qua các đường khác như dụng cụ cắt móng tay, kim bấm sinh thiết, đồ lót… HPV cũng có thể truyền dọc từ mẹ sang con trong lúc sinh và gây ra đa bướu gai đường hô hấp cho trẻ sơ sinh.
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị virus HPV gây ung thư cổ tử cung. Cho đến nay, tiêm vắc xin là phương pháp hiệu quả nhất để chị em chủ động phòng ngừa căn bệnh này.
II. VẮC XIN HPV LÀ GÌ?
HPV (Human Papilloma Virus) – nguyên nhân chủ yếu gây ung thư cổ tử cung, là loại virus gây u ở người, lây nhiễm qua đường tiếp xúc, quan hệ tình dục, từ mẹ sang con và có thể tồn tại trong cơ thể người thời gian rất lâu trước khi phát triển thành bệnh. Hiện có hơn 100 tuýp HPV, trong đó các tuýp 16,18 có nguy cơ sinh ung thư cao nhất. Bệnh này hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên để giảm tỷ lệ mắc bệnh chỉ có một cách duy nhất đó là tiêm ngừa vacxin.
Vắc-xin HPV được đánh giá là an toàn và có thể đem lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ phụ nữ tránh khỏi những căn bệnh liên quan đến virus HPV typ 16 và 18, hai typ chủ yếu gây ung thư cổ tử cung. Đặc điểm của các bệnh ung thư nếu để lâu thì càng khó chữa trị nên bác sĩ khuyến cáo trẻ em gái từ 9 tuổi nên tiêm ngừa để đảm bảo được bảo vệ trước khi có khả năng nhiễm loại virus này.
Loại vắc xin | Gardasil | Cervarix |
Số chủng phòng ngừa | Phòng 4 tuýp HPV (6, 11, 16 và 18) | Phòng 2 tuýp HPV (16 và 18) |
Đối tượng tiêm | Tiêm cho nữ giới từ 9 tuổi đến 26 tuổi | Tiêm cho nữ giới từ 10 tuổi đến 25 tuổi. |
Lịch tiêm | Gồm 3 mũi:
|
Gồm 3 mũi:
|
Tác dụng | Phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, mụn cóc sinh dục và ung thư hậu môn. | Phòng ngừa ung thư cổ tử cung |
VII. TIÊM PHÒNG HPV CÓ CẦN XÉT NGHIỆM KHÔNG?
Tiêm vắc xin phòng HPV không cần xét nghiệm trước tiêm. Nữ giới nằm trong độ tuổi 9 – 26, không mang thai, không dị ứng với thành phần nào của vắc xin, không mắc các bệnh cấp tính… đủ điều kiện tiêm vắc xin này. Tất cả chị em nên được khám sức khỏe sàng lọc trước tiêm để đảm bảo an toàn tiêm chủng.
VIII. BỊ NHIỄM HPV CÓ TIÊM PHÒNG ĐƯỢC KHÔNG?
Vắc xin phòng ung thư cổ tử cung vẫn có tác dụng khi tiêm cho những người đã từng quan hệ tình dục, thậm chí đã từng nhiễm virus HPV. Bởi trên thực tế, virus HPV rất dễ tái nhiễm – tức là sau khi cơ thể đào thải virus vẫn có thể nhiễm lại chúng. Miễn dịch tự nhiên của cơ thể không đủ để phòng được tái nhiễm, nhưng vắc xin lại có thể làm được điều này. Bên cạnh đó, HPV có nhiều type khác nhau. Việc bạn đã từng bị nhiễm một type HPV nào trước đây thì vẫn nên tiêm phòng vắc xin để được bảo vệ tránh lây nhiễm những type HPV khác.