Nội soi đại trực tràng là một trong những phương pháp tốt nhất để phát hiện sớm các bệnh lý đại trực tràng, đặc biệt là ung thư đại trực tràng, đồng thời có thể can thiệp điều trị trong quá trình nội soi đối với một số trường hợp như chảy máu, polyp đại trực tràng … Để quá trình nội soi diễn ra nhanh chóng, đạt kết quả cao, người bệnh trước khi soi cần gặp trực tiếp bác sỹ để được thăm khám và hướng dẫn về sự cần thiết của thủ thuật, thời gian, quy trình chuẩn bị làm sạch đại trực tràng bởi tùy vào tình trạng mỗi người bệnh cần có sự chuẩn bị khác biệt nhất định.
Chống chỉ định của nội soi đại trực tràng
Nội soi đại trực tràng là một thủ thuật an toàn, ít tai biến xảy ra. Tuy nhiên một số trường hợp cần cân nhắc trước khi nội soi, do vậy người bệnh cần báo với bác sỹ các bệnh lý đã và đang mắc phải cũng như các thuốc đang dùng:
• Không có chống chỉ định đối với phụ nữ đang mang thai tuy nhiên tốt nhất nên tránh với các trường hợp có tiền sử sẩy thai
• Chống chỉ định đối với các người bệnh đang mắc hoặc sau điều trị viêm túi thừa cấp 2-3 tháng
• Chống chỉ đinh tương đối với người bệnh có nhồi máu cơ tim trong vòng 3 tháng
• Người bệnh đang điều trị loét đại tràng, bệnh Crohn, viêm đại tràng thiếu máu cục bộ mức độ nặng hay sau xạ trị cần được đánh giá kĩ hơn trong quá trình nội soi bởi nguy cơ thủng cao
• Người bệnh đang dùng thuốc chống đông hoặc có máy tạo nhịp, máy khử rung tim có thể ảnh hưởng đến quá trình cắt đốt polyp
Chế độ ăn và chuẩn bị trước soi rất quan trọng
Trong đại tràng luôn chứa một lượng thức ăn, chất cặn bã hay phân nhất định. Để đảm bảo quan sát được hết các tổn thương trong lòng đại tràng thì việc chuẩn bị sạch trước khi nội soi là điều cần thiết. Đa phần người bệnh có thể tự chuẩn bị thuốc ở nhà, đến nội soi và ra về trong ngày. Sau đây là một số lưu ý đối với người bệnh cần uống thuốc tại nhà:
Cần tránh ăn các thức ăn khó tiêu, giàu chất xơ (ngũ cốc nguyên cám, rau xanh, nấm, hoa quả, các loại hạt, nho khô …) trước 1-2 ngày. Trưa và tối trước ngày nội soi nên ăn các thức ăn mềm dễ tiêu như xúp, trứng, khoai, các chế phẩm từ sữa… Buổi sáng trước khi soi có thể uống các thức uống không màu như trà, nước lọc, nước ngọt, một ít bia hay rượu vang trắng nếu bác sỹ cho phép (tránh uống rượu vang đỏ) … và uống được càng nhiều nước càng tốt.
Thực phẩm chức năng và thuốc bổ sung sắt nên dừng trước 1 – 4 ngày vì sẽ khiến khó quan sát và bơm rửa trong quá trình nội soi. Thuốc chống tiêu chảy cũng nên dừng trước 1-2 ngày
Cần theo chế độ ăn như bác sỹ hướng dẫn, đặc biệt cần chuẩn bị trước vài ngày nếu bệnh nhân có táo bón. Buổi tối khi uống thuốc sẽ đi ngoài nhiều lần, thường sau khi uống thuốc khoảng 1-3 giờ nhưng cũng có thể chậm hơn ở người táo bón hay có đại tràng dài hơn bình thường. Người bệnh nên sinh hoạt bình thường hoặc thể dục nhẹ nhàng sẽ kích thích giúp quá trình thụt tháo diễn ra nhanh hơn
Đối với người bệnh đã phẫu thuật đại tràng thì tùy vào từng trường hợp bác sỹ sẽ có hướng dẫn cụ thể:
• Hậu môn nhân tạo hồi tràng (Ileostomies) không cần uống thuốc xổ mà chỉ cần ăn nhẹ và uống nhiều nước buổi tối trước khi soi
• Người bệnh phẫu thuật nối hồi tràng – trực tràng: Thường chỉ cần thụt (hoặc uống thuốc nếu cần kiểm tra ruột non)
• Bệnh nhân phẫu thuật hậu môn nhân tạo còn đoạn ruột không chức năng luôn có một lượng dịch tiết nhầy và tế bào đóng vón đáng kể do vậy nếu cần đánh giá cần được thụt bằng nước hoặc nước muối sinh lý, thụt bằng phosphas thường kém hiệu quả
Tóm lại, vì những lý do nêu trên, việc người bệnh gặp trực tiếp bác sỹ, lắng nghe giải thích và hướng dẫn, đồng thời thực hiện tốt chuẩn bị trước soi là rất quan trọng để thủ thuật nội soi có thể diễn ra nhanh chóng và đạt kết quả tốt nhất.
