Sàng lọc hay tầm soát là quá trình khám được thực hiện để phát hiện bệnh trước khi có các triệu chứng hoặc tiền sử về bệnh đó. Mục đích của sàng lọc là phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, tăng hiệu quả và giảm chi phí điều trị, hạn chế biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Ung thư phổi là gì?
Ung thư phổi là bệnh lý trong đó tế bào ung thư hình thành trong các mô ở phổi.
Tại Việt Nam, theo Globocan 2020 tỷ lệ mắc mới ung thư phổi chiếm 14,4% trong tổng số ung thư ở cả hai giới và có tỷ lệ tử vong đứng thứ hai sau ung thư gan. Bệnh thường được phát hiện muộn và khó điều trị.
Sàng lọc ung thư phổi như thể nào?
Trước đây, sàng lọc ung thư phổi được tiến hành theo các phương pháp như chụp X-quang lồng ngực, mô bệnh học đờm. Tuy nhiên hai phương pháp này dù sử dụng riêng lẻ hay đồng thời đều không giúp nâng cao khả năng phát hiện sớm nguy cơ ung thư phổi.
Những năm gần đây, phương pháp được khuyến cáo sử dụng để sàng lọc ung thư phổi là chụp cắt lớp vi tính liều thấp lồng ngực.
Chụp cắt lớp vi tính (CLVT) liều thấp là kĩ thuật đặc biệt, kết hợp giữa trang thiết bị hiện đại, thuật toán vi tính phức tạp, tạo ra nhiều lát cắt mỏng để sớm phát hiện các tổn thương dù nhỏ nhất, đồng thời giảm lượng bức xạ mà bệnh nhân phải chịu so với chụp cắt lớp vi tính thông thường, nâng cao sự an toàn cho bệnh nhân.
Ai nên tiến hành sàng lọc ung thư phổi?
Theo khuyến cáo, sàng lọc ung thư phổi nên tiến hành hàng năm bằng kỹ thuật chụp CLVT liều thấp đối với những đối tượng sau:
- Đối tượng từ 50 đến 80 tuổi.
- Có tiền sử hút thuốc ít nhất 20 gói-năm (Số gói-năm thuốc lá được tính theo công thức: (Số gói-năm) = (Số gói thuốc/ngày) x (Số năm hút thuốc).
- Một trong các yếu tố nguy cơ sau:
– Tiếp xúc thường xuyên với người hút thuốc lá, nghề nghiệp phơi nhiễm chất phóng xạ.
– Tiền sử mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), xơ phổi, lao phổi.
– Tiền sử có bố mẹ, anh chị em ruột mắc ung thư.
Lợi ích và nguy cơ của sàng lọc ung thư phổi là gì?
* Lợi ích:
– Chụp CLVT lồng ngực có khả năng phát hiện được các nốt bất thường rất nhỏ trong phổi. CLVT liều thấp ngực đặc biệt hiệu quả để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm và có thể điều trị được.
– Quá trình chụp tương đối nhanh, dễ thực hiện ngay cả với bệnh nhân gặp khó khăn khi tạm nhịn thở (bệnh nhân sẽ được yêu cầu nhịn thở trong khoảng thời gian rất ngắn, khoảng 5 – 10 giây trong lúc chụp).
– Quá trình chụp không đau, không xâm lấn, CLVT liều thấp không cần thuốc cản quang.
– Không tồn dư bức xạ sau khi chụp.
– Tia xạ sử dụng trong CLVT liều thấp không gây ra tác dụng phụ tức thời, không ảnh hưởng tới các vật kim loại trong người bệnh nhân (như máy tạo nhịp, khớp nhân tạo,…).
– CLVT liều thấp sử dụng liều bức xạ thấp hơn rất nhiều so với chụp cắt lớp vi tính tiêu chuẩn.
– Sàng lọc ung thư phổi với CLVT liều thấp đã được chứng minh giảm nguy cơ tử vong đối với nhóm người bệnh nguy cơ cao.
– Khi phát hiện ung thư, thường phát hiện được ở giai đoạn rất sớm, điều trị hiệu quả và dễ dàng hơn.
* Nguy cơ:
– Dương tính giả có thể xảy ra khi kết quả là bất thường, nhưng thực tế không có ung thư. Kết quả dương tính giả có thể dẫn tới các xét nghiệm bổ sung không cần thiết. Bệnh nhân sẽ được tư vấn kĩ trong trường hợp này.
– Âm tính giả, tức là kết quả hoàn toàn bình thường, nhưng thực tế bệnh nhân đã bị ung thư.
Vì vậy, sàng lọc ung thư phổi chỉ được khuyến nghị cho những người trưởng thành có nguy cơ mắc bệnh cao, liên quan đến tuổi tác và tiền sử hút thuốc lá.
Tại sao nên sàng lọc ung thư phổi bằng chụp CLVT liều thấp tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An?
Sàng lọc ung thư phổi là biện pháp hữu hiệu nhất để phát hiện sớm và điều trị kịp thời ung thư phổi, bảo vệ sức khỏe của mình và người thân. Hiện nay tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An với nhiều ưu điểm vượt trội như:
– Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa ung bướu chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm
– Có đầy đủ các phương tiện chuyên môn để chẩn đoán xác định bệnh và giai đoạn bệnh trước điều trị như: Nội soi, CT scan, MRI, chẩn đoán mô bệnh học, xét nghiệm gen – tế bào…
– Có đầy đủ các phương pháp điều trị bệnh ung thư như: phẫu thuật, xạ trị, hóa chất, điều trị đích,..
Bệnh viện Ung bướu Nghệ An với phương châm cá thể hóa từng bệnh nhân, hướng tới mục tiêu tất cả vì sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
