Ứng dụng kỹ thuật đốt sóng cao tần trong điều trị ung thư phổi tại bệnh viện Ung bướu Nghệ An

Ung thư phổi là loại ung thư thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong do ung thư hàng đầu trên thế giới. Theo thống kê của Hội ung thư Hoa kỳ năm 2012 trên thế giới có gần 1,8 triệu ca mới mắc ung thư phổi chiếm tỷ lệ 12% tất cả các loại ung thư được chẩn đoán, trong đó gần 1,6 triệu trường hợp tử vong do ung thư phổi. Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ung thư ở nam giới và là nguyên nhân thứ 3 gây tử vong do ung thư ở nữ giới.
Điều trị ung thư phổi là sư kết hợp đa mô thức các phương pháp điều trị khác nhau bao gồm phẫu thuật, hóa chất, xạ trị, thuốc điều trị đích. Những năm gần đây với sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã có thêm những lựa chọn trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ bao gồm điều trị miễn dịch và đốt sóng cao tần đem lại hiệu quả đáng ghi nhận. Đối với bệnh nhân giai đoạn I, II điều trị phẫu thuật hoặc đốt sóng cao tần có/ không kết hợp với điều trị hóa xạ trị có thể đạt được tỉ lệ sống còn 5 năm đến 60%-80% cho giai đoạn I và 40%-50% cho giai đoạn II. Tuy nhiên, đáng tiếc là phần lớn bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, trong đó giai đoạn III, IV chiếm 70%- 75%. Đối với bệnh nhân giai đoạn III, IV là sự kết hợp đa mô thức tùy thuộc giai đoạn và tình trạng cụ thể của bệnh nhân.
Trong các phương pháp điều trị ung thư phổi, phẫu thuật cắt bỏ khối u phổi kèm vét hạch phối hợp điều trị hóa chất hoặc xạ trị được đánh giá là phương pháp điều trị tốt nhất. Tuy nhiên chỉ có khoảng 25-30% bệnh nhân còn khả năng phẫu thuật được, còn lại phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn hoặc có bệnh nội khoa phối hợp hay một số bệnh nhân từ chối phẫu thuật. Trong những trường hợp này lựa chọn tốt nhất cho bệnh nhân là đốt sóng cao tần (RFA).
Đốt sóng cao tần(RFA) điều trị ung thư là phương pháp áp dụng trên nguyên tắc tăng sự hoạt động của các phân tử nước trong tế bào, qua đó tăng nhiệt độ trong khối u, để gây hoại tử khối u và tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả.
Nguyên lý hoạt động của đốt u phổi bằng sóng cao tần là sử dụng năng lượng điện từ gây tổn thương không thể hồi phục ở những tế bào khối u đích. Dụng cụ đốt u phổi là kim cooltip có thể tạo ra sóng cao tần được các bác sĩ đưa vào trung tâm của khối u cần đốt. Tùy thuộc vào tính chất của loại khối u mà bác sĩ sẽ điều chỉnh nhiệt độ nơi đốt dao động trong khoảng từ 70 – 100°C.
Đây là thủ thuật ít xâm lấn, thực hiện dưới sự quan sát của phương pháp chụp cắt lớp vi tính, thời gian tiến hành trong khoảng 15 – 30 phút và người bệnh được an thần, kỹ thuật không gây đau đớn và có thể xuất viện sau 24h. Phương pháp đốt nhiệt sóng cao tần đã được sử dụng từ nhiều năm nay đầu tiên trong điều trị bệnh tim mạch, thần kinh, u xương. Tiếp đến áp dụng để điều trị các khối u ác tính trong phổi, gan, thận, lách, tiền liệt tuyến, vú và mô mềm. Tuy vậy hiệu quả điều trị nhất và được nhiều thầy thuốc quan tâm ứng dụng là trong điều trị u phổi và u gan.
Hiện nay, bệnh viện Ung bướu Nghệ An là cơ sở y tế thứ 2 trên cả nước sau bệnh viện Phạm Ngọc Thạch điều trị ung thư phổi bằng kỹ thuật đốt sóng cao tần.

Hình ảnh: Các bác sỹ Bệnh viện Ung bướu Nghệ An tiến hành RFA khối U phổi cho bệnh nhân.

Chỉ định RFA khối u phổi:
• Ung thư phổi không phải tế bào nhỏ không thể phẫu thuật được vì bệnh nội khoa hay quá chỉ định phẫu thuật giai đoạn IIIB và IV hoặc bệnh nhân từ chối phẫu thuật
• Những U phổi còn tồn tại sau xạ trị và hóa trị hay những U mới xuất hiện sau phẫu thuật
• U phổi thứ phát: từ ung thư đại tràng ,thận hay gan…
• Lý tưởng là U < 3-3,5cm
Chống chỉ định RFA khối u phổi:
• U cách phế quản, khí quản và thực quản < 1cm • U kèm theo xẹp phổi hoặc viêm phổi do tắc nghẽn • Rối loạn đông máu không kiểm soát được • Chỉ số toàn trạng từ độ III trở lên như: nằm trên giường > 12 giờ/ngày và cần sự chăm sóc của người khác.
• Chống chỉ định tương đối khi U nằm gần mạch máu lớn.
Ưu điểm của phương pháp RFA u phổi:
• Là thủ thuật dễ thực hiện, xâm lấn tối thiểu, khá an toàn có tỉ lê biến chứng thấp.
• Chi phí điều trị thấp , hiệu quả cao.
• Mở rộng chỉ định điều trị , tăng thêm cơ hội điều trị cho bệnh nhân.
Nhờ có đội ngũ thầy thuốc có năng lực, được đào tạo bài bản tại các bệnh viện chuyên sâu chuyên ngành trong và ngoài nước, đầu tư cơ sở vật chất, hệ thống thiết bị hiện đại, đồng bộ bệnh viện Ung bướu Nghệ An đã đem đến các kỹ thuật mới, tiên tiến, kỹ thuật tuyến trung ương phục vụ cho người bệnh trên địa bàn Nghệ An và khu vực Bắc Trung bộ.